1945-1965

Nederland was in wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog. Die tijd was sober en soms hard. In de inrichtingen voor jeugdzorg was dat ook te merken. De macht was ongelijk en het gebruik van geweld werd als normaal gezien.

Ben:

"Ze waren fout, want hun ouders waren fout."

In deze tijd vond men het heel belangrijk dat kinderen gehoorzaam waren, ook in de jeugdhulp. Mensen zagen de jeugdhulp als opbergplaats van ‘asociale’ kinderen. De jeugdhulp moest de kinderen opnieuw opvoeden. De ouders werden als slechte opvoeders gezien.

De meeste kinderen die uit huis werden geplaatst, kwamen terecht in een woongroep in een instelling. Een derde van de kinderen ging naar een pleeggezin. Een heel kleine groep ging naar een jeugdgevangenis.

Heropvoering en harde straffen

Er werd streng opgetreden met straffen. Heropvoeding van ‘asociale’ kinderen met een slechte opvoeding stond centraal en kinderen ondergingen het stilzwijgend. Ze werden gezien als ‘niet deugend’. Het personeel was vaak laag- of ongeschoold en de opvoedingsdoelen waren niet duidelijk.

In de instellingen waren alle vormen van geweld aan de orde van de dag. Niet over al deze vormen is evenveel bekend.

Dat in een instelling werd geslagen, vond bijna iedereen normaal. Kinderen accepteerden dat zonder iets te zeggen. Als zij klaagden over geweld, werden zij niet geloofd, of kregen ze op hun kop. De regels waren streng en er werd hard gestraft.

Vernederingen en eenzaamheid

Kinderen werden ineens uit huis gehaald. Zij wisten niet waarom, of hoe lang het zou duren. Ze hadden geen contact meer met hun ouders.

Kinderen moesten hun eigen kleding wegdoen en kregen allemaal dezelfde kleding. Het personeel naaide er een nummer in en schoor soms haren af. Ook lazen medewerkers post van de kinderen. De groepen waren groot. Daardoor voelden veel kinderen zich eenzaam.

Veel medewerkers vernederden en pestten kinderen en scholden ze uit. Weinig medewerkers gaven warmte of steun aan de kinderen. Zij zagen de uit huis geplaatste kinderen als kinderen die ‘slecht’ waren geworden door hun ‘slechte’ opvoeding.

Seksueel geweld kwam voor in deze periode, maar het is niet bekend hoe vaak. Seksueel geweld tussen kinderen onderling gebeurde ook waar medewerkers bij waren. Het kwam voor dat zij dit goedkeurden.