Slachtofferhulp Nederland presenteert meerjarenperspectief: "Het slachtofferschap voorbij"

Slachtofferhulp Nederland is een begrip in de Nederlandse samenleving. Met meer dan 1300 medewerkers, waaronder 700 vrijwilligers, bereikt de organisatie jaarlijks meer dan een miljoen Nederlanders. De organisatie biedt hulp aan slachtoffers van strafbare feiten, zowel in Nederland als over de grens, en bij verkeersongevallen en calamiteiten. Ook helpt Slachtofferhulp Nederland achterblijvers bij vermissingen en suïcide. Slachtofferhulp Nederland is geworteld in de samenleving en koestert het principe van nabuurschap: voor elkaar en door elkaar. De wettelijk vastgelegde slachtofferrechten vormen daarvoor de juridische basis.

Unieke dienstverlening

De menselijke maat staat centraal in de dienstverlening van Slachtofferhulp Nederland. De organisatie vervult laagdrempelig een gidsfunctie voor slachtoffers en beschikt over multidisciplinaire expertise. Dat betekent dat er aandacht is voor zowel de praktische, juridische als psychosociale impact van een gebeurtenis. Zelfs als een slachtoffer alleen een juridische hulpvraag heeft, hebben de medewerkers met hun psychosociale expertise oog voor de impact van de gebeurtenis op de cliënten en voor de mate van hun handelingsvermogen, receptiviteit en veerkracht.

Slachtofferhulp Nederland werkt evidence en practice based. De Multidisciplinaire Richtlijn Psychosociaal Crisismanagement vormt de basis voor het beleid en de methode voor psychosociale ondersteuning: de organisatie werkt volgens het stepped care model en watchful waiting. Dit betekent dat de ondersteuning zich eerst richt op stressreductie en herstel, door oordeelloos te luisteren en informatie over stressreacties te geven. Er wordt gemonitord hoe de symptomen zich ontwikkelen. Bij onvoldoende herstel wordt doorverwezen naar gespecialiseerde hulpverlening. Ook wordt meer op ervaringsdeskundigheid ingezet.

Online criminaliteit neemt toe. Met name onder jongeren. Uit onderzoek blijkt dat slachtoffers van cybercriminaliteit vaak meer emotionele dan financiële schade ondervinden en dat de acute stress groter is dan bij vergelijkbare traditionele delicten. Zij krijgen vaak te maken met secundaire victimisatie en onbegrip vanuit hun omgeving. In de dienstverlening van Slachtofferhulp Nederland krijgen slachtoffers van online criminaliteit specifieke aandacht. 

Ook slachtofferschap van seksueel grensoverschrijdend gedrag is significant gestegen. Maar een klein deel legt contact met hulpinstanties. Samen met andere organisaties wil Slachtofferhulp Nederland de toegang tot hulp laagdrempeliger maken, zodat slachtoffers tijdig kunnen worden begeleid op de weg naar herstel.

Uit recent onderzoek van de Universiteit Utrecht blijkt dat een grote groep slachtoffers van verkeersongevallen geen of slechts beperkte ondersteuning krijgt voor het verhalen van letselschade. Slachtofferhulp Nederland gaat onderzoeken op welke wijze aan deze slachtoffers meer hulp kan worden geboden.

Het slachtofferbelang

Het meerjarenperspectief benadrukt het belang van erkenning en ondersteuning van slachtoffers. Hoewel de afgelopen jaren verschillende slachtofferrechten zijn geïntroduceerd, is handhaving daarvan in de praktijk nog vaak een probleem. Daarom blijft Slachtofferhulp Nederland hiervoor aandacht vragen en zet zij zich in om de positie van het slachtoffer ook in de praktijk te verbeteren. Onder meer door:

• Bijdragen aan wetgevingsconsultaties, impact- en uitvoeringsanalyses
• Fungeren als één duidelijk loket voor slachtoffers
• Schending van slachtofferrechten meer voor het voetlicht brengen
• “Het Slachtofferschap voorbij”: verbeteren van de positie van het slachtoffer in de maatschappij door het narratief van slachtoffers te veranderen. Van een woord en beeld met een oordeel, naar een oordeelloze beeldvorming.

De komende jaren wil Slachtofferhulp Nederland zich bovendien meer richten op het ontwikkelen van alternatieven voor het vinden van recht en erkenning buiten het strafrecht.

Samenwerking in het netwerk

Samenwerking is essentieel voor Slachtofferhulp Nederland. De organisatie werkt samen met partners in de strafrechtketen, veiligheidsregio’s en het sociale domein om slachtoffers zo goed mogelijk van dienst te zijn. Slachtofferhulp Nederland vervult voor slachtoffers een gidsfunctie. Deze rol wordt versterkt en scherper gedefinieerd, onder andere door te zorgen voor één centrale toegang voor alle slachtoffers.

Ook de genoemde inzet op alternatieve vormen van erkenning buiten het strafrecht, maakt hier deel van uit.

Een belangrijke partner is de gemeente. De dienstverlening van Slachtofferhulp Nederland levert een wezenlijke bijdrage aan het gemeentelijke voorzieningenniveau. De samenwerking speelt zich af binnen drie gemeentelijke domeinen; rampenbestrijding en crisisbeheersing, sociale veiligheid en het sociaal domein. Op de momenten dat het nodig is kan men dag en nacht op Slachtofferhulp Nederland rekenen. Het is voor de burgers in de gemeenten belangrijk dat deze verworvenheid in stand blijft.

Wendbaar organiseren

Slachtofferhulp Nederland erkent de noodzaak om wendbaar te zijn in een snel veranderende wereld. De organisatie wil inspelen op demografische en politieke verschuivingen, individualisering, een veranderend criminaliteitsbeeld en technologische ontwikkelingen.

Slachtofferhulp Nederland biedt haar diensten hybride, dat wil zeggen online en/of in persoonlijk contact, aan. Daarbij is het belangrijk cliënten te benaderen op een manier en op tijdstippen dat de kans het grootst is dat het contact tot stand komt. Daarom wordt de komende jaren geïnvesteerd in slimmer werken, bijvoorbeeld door flexibilisering van de personele inzet en toepassing van nieuwe technologie, zoals artificial intelligence (AI).

Moeilijk bereikbare groepen

Slachtofferhulp Nederland streeft ernaar om dienstverlening toegankelijk te maken voor alle groepen in de samenleving, inclusief moeilijk bereikbare groepen zoals jongeren, laaggeletterden, ouderen, anderstaligen, vluchtelingen en mensen met een beperking. De organisatie wil:

• Materialen voor cliënten aanpassen, soms in samenwerking met partners die reeds contact hebben met specifieke groepen
• Medewerkers toerusten met de juiste kennis, hulpmiddelen, training en werkbegeleiding

Diversiteit en inclusie

Diversiteit en inclusie zijn kernwaarden voor Slachtofferhulp Nederland. De organisatie wil waar mogelijk een afspiegeling zijn van de Nederlandse samenleving en streeft naar meer diversiteit in het personeelsbestand.

Duurzaamheid

Slachtofferhulp Nederland wil duurzaamheid integreren in de bedrijfsvoering. De ambitie is om in de toekomst volledig klimaatneutraal te opereren.

Het meerjarenperspectief "Het slachtofferschap voorbij" schetst een toekomstvisie met ambitie voor Slachtofferhulp Nederland. Samenvattend: Slachtofferhulp Nederland heeft als doel recht en herstel voor elk slachtoffer. De organisatie wil de komende jaren een voortrekkersrol spelen in het verbeteren van de positie van slachtoffers in de samenleving, door middel van innovatie, samenwerking en een sterke focus op de behoeften van slachtoffers.

• Download Meerjarenperspectief 2025-2028