Omgaan met agressie op het werk
Veel werknemers krijgen te maken met verbaal of lichamelijk geweld tijdens hun werk. Ook schriftelijke bedreiging via social media komt steeds meer voor. Agressie op de werkvloer kan je normale manier van doen verstoren. Het kan ervoor zorgen dat je situaties of mensen vermijdt, of dat je zelf boos wordt. Om een gevoel van regie (terug) te krijgen, helpt het vaak als je begrijpt waar de dreiging vandaan komt en met wat voor soort agressie je te maken hebt.
Doe in bedreigende situaties de volgende dingen:
- De-escaleer: voorkom dat de emoties verder oplopen.
- Begrens: geef aan wat je grenzen zijn.
- Vraag hulp: haal er voor de zekerheid een collega bij.
Welke soorten agressie zijn er?
Wees je ervan bewust dat er verschillende vormen van agressie zijn. Elke vorm vraagt om een nét iets andere aanpak. Lees hier welke drie vormen van agressie er zijn en hoe je ermee omgaat.
Frustratieagressie
Frustratieagressie komt voort uit onmacht en onvrede. Iemand voelt zich als een kat in het nauw, ziet geen mogelijkheid meer zich op een normale manier te uiten en verliest de zelfbeheersing. Deze emotionele agressie is vaak onvoorspelbaar en eerder op de situatie gericht dan op jou als persoon.
- Voorbeeld: Iemand reageert op slecht nieuws door een stoel om te gooien en te schreeuwen: ‘Dit is onrechtvaardig!’
- Wat je kunt doen: Kalmeren, de boosheid erkennen, ruimte geven aan die emoties, vragen naar feiten.
Instrumentele agressie
Instrumentele agressie zet iemand weloverwogen in om een bepaald doel te bereiken. Vaak uit deze vorm zich in bewust gekozen dreigementen, bijvoorbeeld een aanval op je reputatie.
- Voorbeeld: ‘Als jij mij nu niet helpt, post ik op social media hoe slecht jij je werk doet.’
- Wat je kunt doen: niet meegaan in de boosheid, aangeven welk gedrag voor jou wel en niet gewenst is (ik-boodschap), en duidelijk je grenzen stellen
Verwardheid of agressie bij psychose
Verwardheid of agressie bij psychose kan voorkomen bij mensen die (ernstige) psychische klachten hebben. Vaak gaat het om sterke angst die zich uit in agressie.
- Voorbeeld: iemand oogt verward en als je zegt dat je wilt helpen, geeft diegene je een duw en roept ‘Blijf uit mijn buurt!’.
- Wat je kunt doen: ga niet in discussie en neem bewust afstand; dat geeft de ander ruimte om te kalmeren. Voor meer informatie over omgaan met agressie bij psychose en verwardheid kun je terecht bij de GGD.
3 tips om dreigende situaties te voorkomen
- Richt je werkplek zo in dat je vrije doorgang naar de deur hebt en zo dat je als eerste bij de deur bent als dat nodig is.
- Blijf in je reactie dicht bij jezelf – niet-authentiek gedrag werkt vaak averechts.
- Bespreek met je collega’s verschillende bedreigende scenario’s die zich kunnen voordoen en hoe je daarop kunt reageren. Denk aan afspraken over in welke situaties er iemand stand-by moet staan of wanneer je de politie inschakelt.
Nazorg bieden na een incident
-
Deel incidenten met elkaar. Stel je in die gesprekken ondersteunend en collegiaal op en vraag waar degene die het incident heeft meegemaakt, behoefte aan heeft.
-
Merk je dat je extra ondersteuning kunt gebruiken? Dan kun je bijvoorbeeld een afspraak maken met je bedrijfsarts, huisarts, of met een bedrijfsmaatschappelijk werker.
-
Voor emotionele ondersteuning kun je ook altijd terecht bij Slachtofferhulp, ook als je geen aangifte wil doen.
Niet elke vorm van bedreiging is strafbaar. Toch is het goed om contact op te nemen met de politie als de bedreiging voor jou serieus is. Je kunt ons om advies vragen door contact met ons op te nemen.
Jaarlijks krijgen ruim 10.000 politiemensen te maken met geweld en agressie tegen henzelf. Bekijk ons opleidingstraject voor casemanagers GTPA om deze collega’s juridisch en psychisch bij te staan.
Werknemers met een publieke taak kunnen te maken krijgen met agressie, intimidatie, vernielingen of bedreigingen. Dit heeft vaak emotionele impact op jou en je omgeving. Ook brengt dit het nodige papier- en regelwerk met zich mee. Lees hoe wij je daarbij kunnen ondersteunen.
De website Veilige publieke dienstverlening is bedoeld voor ambtenaren die te maken krijgen met agressie of geweld. Het ministerie voor Binnenlandse Zaken geeft tips en advies over wat je tijdens en na de gebeurtenis kunt doen.