Tips voor zelfzorg

Iemand om wie je geeft maakt een moeilijke tijd door. Het kan dan heel logisch voelen om de ander al je aandacht en tijd te geven. Die ander heeft het harder nodig dan jijzelf. Zo lijkt het tenminste. Toch is het heel belangrijk om steeds goed voor jezelf te blijven zorgen. Denk aan de instructies in een vliegtuig: ouders moeten hun eigen zuurstofmasker opzetten voordat ze hun kinderen helpen. Bekijk op deze pagina hoe je zorgt dat je tijdens het helpen in balans blijft.

Voor jezelf zorgen is goed voor jou en de ander

Als je jezelf keer op keer op de tweede plaats zet, kun je steeds meer stress en lichamelijke klachten krijgen. Dat kan er uiteindelijk voor zorgen dat je er helemaal niet meer voor de ander kunt zijn. Je doet er niemand een plezier mee als je telkens over je eigen grenzen gaat. Goed voor jezelf zorgen is dus niet egoïstisch, maar juist nodig om een goede helper te kunnen zijn.

Download de tips voor zelfzorg.pdf

1. Ga terug naar de basis

Het is makkelijk over het hoofd te zien, maar zelfzorg begint bij de simpele dagelijkse dingen: slapen, eten en bewegen. Wanneer je druk bent en vooral nadenkt over wat een ander nodig heeft, is dat makkelijker gezegd dan gedaan. Probeer toch om zoveel mogelijk een gezonde routine vast te houden.

4 tips voor een gezonde routine

Besteed aandacht aan je slaap. Voorkom zoveel mogelijk dat je normale slaapgewoonten verstoord raken.
Eet vers en gezond voedsel en drink voldoende (water of thee).
Beweeg elke dag minstens een half uur achter elkaar.
Vermijd verdovende middelen zoals alcohol en drugs. Die maken stress erger.

2. Doe dingen waar je energie van krijgt

Iemand helpen geeft vaak een goed gevoel, maar het kan ook veel energie kosten. Soms komt daar ook stress bij. Om het helpen vol te houden, is het belangrijk om ook dingen te blijven doen waar je energie van krijgt. Het verschilt per persoon wat dat is. De een krijgt energie van een boswandeling, terwijl de ander oplaadt van een avond met vrienden. Bedenk voor jezelf eens wat jou op dit moment zou helpen om nieuwe energie op te doen en stress te verminderen. En plan dan momenten in voor die activiteiten.

8 voorbeelden van activiteiten die energie geven

De natuur opzoeken
Sporten of yoga
Creatief bezig zijn
Afspreken met een of meer vrienden
Naar een voorstelling of sportevenement gaan
Een dagboek bijhouden
Je geloof uitoefenen of mediteren
Een middag of avond helemaal niets inplannen

Lees meer over omgaan met stress

3. Maak ruimte voor je eigen gevoelens

Een ingrijpende gebeurtenis kan ervoor zorgen dat je relatie met het slachtoffer (tijdelijk) verandert. Bijvoorbeeld omdat iemand bepaalde dingen niet kan doen, snel moe is of veel lichamelijke of psychische klachten heeft. Die verandering kan aanvoelen als een verlies. Om verlies te verwerken is het belangrijk om ruimte te maken voor je eigen gevoelens.

Bekijk tips om met de veranderde relatie om te gaan

4. Onderneem actie als je je grens bereikt

Er kan een moment komen waarop alles je te veel wordt. Dat moment is bij iedereen verschillend. Het is belangrijk dat je eerlijk tegen jezelf bent over wat je aankunt en wat goed voor je is. Als je merkt dat je veel stress hebt en niet goed in je vel zit, is het tijd om wat aan de situatie te veranderen. Bijvoorbeeld door in gesprek te gaan met degene die je ondersteunt of samen andere hulp voor de ander te zoeken. Als je het lastig vindt om je stress te verminderen, kan het goed zijn zelf professionele hulp in te schakelen. Je huisarts kan de mogelijkheden met je bespreken.

Lees meer over grenzen aangeven

5. Check hoe je ervoor staat

In drukke tijden vergeten we onszelf soms de vraag te stellen: hoe gaat het eigenlijk met mij? Met deze simpele oefeningen krijg je een beeld van hoe je ervoor staat en wat je kunt doen om beter voor jezelf te zorgen.

Oefening 1: Hoe besteed ik mijn tijd?

In de drukte van alledag staan we er vaak niet bij stil waar onze tijd en energie aan op gaan. Heb je regelmatig het gevoel dat er te weinig uren in een dag zitten? Dan kan het zijn dat je tijdsbesteding uit balans is. Doe de zelfscan om je tijdsbesteding in kaart te brengen en ontvang advies voor wat je kunt doen.

Zelfscan tijdsbesteding

Oefening 2: Stress herkennen

Wanneer je meer doet dan je aankunt, kun je last krijgen van allerlei lichamelijke ongemakken en vervelende gedachten. Heb je last van een of meer van de onderstaande klachten? Dan is het belangrijk dat je wat meer aandacht besteedt aan wat je zelf nodig hebt. De tips op deze pagina kunnen je daarbij helpen.