Hoe ga ik om met schaamte en schuldgevoel?
Het komt vaak voor dat slachtoffers zich schamen voor wat er gebeurd is. Misschien heb jij daar ook last van. Je denkt misschien dat het je eigen schuld is of dat mensen je afkeuren. We geven tips hoe je hiermee om kunt gaan.
Schaamte is een gevoel waarbij je liever niet hebt dat een ander weet wat er gebeurd is. Misschien ben je bang voor wat anderen van je vinden of ben je bang om buitengesloten te worden door familie en vrienden. Misschien voel jij je dom of slecht.
Voorbeelden van gedachten die je kunt hebben:
- 'Het was dom van mij om die naaktfoto te sturen'.
- 'Het is zo dom van mij dat ik in die smoes ben getrapt. Wat ben ik een sukkel'.
Een schuldgevoel is het gevoel dat je iets slechts hebt gedaan. Dat je je niet gedragen hebt zoals je zou willen. Slachtoffers denken vaak dat zij zelf schuldig zijn aan wat er is gebeurd. Dat is nooit waar. De dader is schuldig, niet het slachtoffer!
Voorbeelden van gedachten:
- 'Ik had die naaktfoto ook niet moeten sturen, dan was dit niet gebeurd'.
- 'Als ik niet op dat linkje geklikt had, was dit niet gebeurd'.
Tips voor omgaan met schaamte en schuldgevoel
-
Praat erover
Praten helpt! Maar dit is makkelijker gezegd dan gedaan. Helemaal als je je schaamt, kan het lastig zijn om die stap te zetten. Wij geven je tips.
-
Wat als je niemand hebt om mee te praten?
Misschien kun je niet bij vrienden of familie terecht om erover te praten. Het kan bijvoorbeeld zijn dat wat jou is overkomen een taboe is binnen jouw familie of vriendengroep. Je kunt altijd (anoniem) terecht bij 1 van onze collega's, via de chat of telefoon.
-
Vind steun bij lotgenoten
Binnen een lotgenotengroep kun je jouw verhaal delen en steun vinden bij anderen die hetzelfde is overkomen.
-
Eigen schuld?
Sommige opmerkingen kunnen je het gevoel geven dat wat je is overkomen je eigen schuld is. Vaak zonder dat mensen het doorhebben, zeggen ze dingen met een beschuldigende ondertoon. Maar wat er is gebeurd, is niet jouw schuld. Het slachtoffer de schuld geven heet victim blaming.
-
Omgaan met negatieve gevoelens
Je bent in je hoofd misschien veel bezig met vragen zoals: 'Waarom is mij dit overkomen?', 'Had ik dit kunnen voorkomen?', 'Wat als...?'. Het is normaal dat je dit soort dingen denkt.
Wat helpt om uit deze gedachtes te komen:
- Zoek afleiding in dingen waar je energie van krijgt.
- Mindfulness kan helpen om je gedachten en gevoelens van een afstandje te bekijken.
Staat jouw oordeel uit? Doe de test!
Stel dat een vriendin, klasgenoot of familielid je vertelt dat er iets heftigs is gebeurd. Weet jij dan wat je kunt zeggen om iemand verder te helpen? Een opmerking komt soms anders over dan hoe die bedoeld is. Beantwoord 8 vragen en ontdek of jouw oordeel uit staat.